Daniel Ziental, Jakub Szymczyk, Aleksandra Sztych

Eubioza i eubiotyki: rewolucja czy ewolucja w przywracaniu harmonii mikrobiomu?

 

2025-03-20

Dwa ostatnie dziesięciolecia przyniosły znaczący rozwój badań związanych z mikrobiomem. Podejmując próbę zdefiniowania tego terminu, nie sposób patrzeć na niego jedynie jako na ogół mikroorganizmów występujących w danym siedlisku. Słusznym wydaje się spojrzenie na mikrobiom w sposób globalny i uznanie go za kompleksowy mikroekosystem, który zmienia się w czasie i przestrzeni, ściśle związany z makroekosystemami. Dzięki ciągłej pracy badaczy poznaliśmy wiele przykładów tego, że prawidłowy skład mikrobiomu ma zasadnicze znaczenie w utrzymaniu zdrowia i homeostazy organizmów żywych. Wartym wskazania przykładem jest porównanie mikrobiomów jelitowych poszczególnych ludzi. Jak się okazuje, ludzie są ze sobą podobni pod względem mikrobioty jedynie w 80–90% jego składu, co daje potencjał do rozwoju terapii spersonalizowanej.

Terminem eubiozy w mikrobiologii określany jest stan zdrowego mikrobiomu. Zrównoważona populacja mikroorganizmów, zasiedlających określone środowisko, na przykład jelito lub skórę, ma kluczowe znaczenie dla zdrowia człowieka. Jako najważniejsze czynniki pozwalające na utrzymanie stanu eubiozy można wskazać zbilansowaną dietę, prozdrowotny styl życia oraz aktywność fizyczną. Stan eubiozy niesie za sobą wiele pozytywnych korzyści, na przykład zróżnicowana mikrobiota jelitowa wpływa pozytywnie na funkcjonowanie układu pokarmowego.

Dysbiozą określa się stan, w którym naturalny balans mikroorganizmów występujących w określonym środowisku biologicznym zostaje zaburzony. Jedną z najlepiej poznanych do tej pory chorób o charakterze dysbiotycznym jest zespół jelita drażliwego. Kał u osób cierpiących na to zaburzenie charakteryzuje się wyższą niż u osób zdrowych liczebnością bakterii Escherichia coli oraz Enterobacter spp., przy jednocześnie zaniżonej liczebności Lactobacillus spp. i Bifidobacterium spp.

Analizując różnorodność mikrobiomu jelitowego nie sposób pominąć pojęcia rebiozy. Jest to proces przywrócenia naturalnie zrównoważonej populacji mikroorganizmów, bytujących w danym układzie człowieka. Podstawowym narzędziem w procesie przywracania stanu eubiozy może być przeszczep mikrobioty jelitowej od zdrowego dawcy. Możliwe jest również stosowanie substancji zwanych eubiotykami. Zwiększenie świadomości dotyczącej znaczenia mikrobiomu ludzkiego zarówno u lekarzy, jak i u pacjentów stanowi pole dla rozwoju nowoczesnych metod terapii. Kluczowym w leczeniu chorób związanych z zaburzeniami mikrobiomu jelitowego może okazać się nowoczesna medycyna spersonalizowana, która coraz śmielej łączy się z dziedziną mikrobiologii. Wydawać się więc może, że w przyszłości utrzymanie pozytywnego stanu eubiozy w organizmie może stać się jednym z filarów w leczeniu schorzeń pacjentów.

Słowa kluczowe: ludzki mikrobiom, eubioza, mikrobiota jelitowa, eubiotyki, Bacteroidetes, Firmicutes.

© Farm Pol, 2024, 80(10): 671–680

Eubiosis and eubiotics: revolution or evolution in reintroducing harmony to the microbiome?

The last two decades witnessed a significant increase in research related to the microbiome. When attempting to define the term, it is impossible to perceive it simply as the totality of microorganisms present in a given habitat. It is more appropriate to view it globally as a complex microecosystem that changes over time and space and is closely related to macroecosystems such as eukaryotes. Thanks to the ongoing research, we are now aware of the importance of the correct composition of the microbiome in maintaining the health and homeostasis of living organisms. An example worth mentioning in this regard is the comparison of the human gut microbiome. As it turns out, humans are identical to each other in only 80–90% of their composition, which offers the potential for the development of personalized therapy. The term eubiosis in microbiology is used to describe the state of a healthy microbiome. A balanced population of microorganisms inhabiting a specific environment, such as the gut or skin, is crucial for human health. A balanced diet, lifestyle, and physical activity can be identified as the most important factors for maintaining a state of eubiosis. This state has many benefits; for example, a diverse gut microbiota has a positive impact on the functioning of the digestive system. Dysbiosis is a condition in which the natural balance of microorganisms present in a specific biological environment is disrupted. One of the best-known dysbiosis diseases to date is irritable bowel syndrome. The feces of people suffering from this disorder show higher concentrations of Escherichia coli and Enterobacter spp. and lower concentrations of Lactobacillus and Bifidobacterium than healthy individuals. When analyzing the diversity of the gut microbiome, it is impossible to ignore the concept of rebiosis, which is the process of restoring a naturally balanced population of microorganisms residing in a given human system.

The basic process in restoring a state of eubiosis is the transplantation of the gut microbiota from a healthy donor. It is also possible to use substances called eubiotics. Increasing awareness of the importance of the human microbiome among both researchers and patients provides the field for the development of modern therapies. Modern personalized medicine, which is increasingly merging boldly with the field of microbiology, may prove crucial in the treatment of diseases associated with disorders of the gut microbiome. It seems that in the future, maintaining a positive eubiosis in the body may become one of the pillars of patient treatment.

Keywords: Human microbiome, eubiosis, intestinal microbiota, eubiotics, Bacteroidetes, Firmicutes.

© Farm Pol, 2024, 80(10): 671–680