ARTYKUŁ

Agnieszka Cios, Elżbieta Szczygieł-Pilut, Sylwia Kozłowska, Anna Zajączkowska-Dutkiewicz, Łukas

Analiza wartości stężeń kwasu walproinowego w aspekcie dawkowania tego leku i monitorowania efektu klinicznego u pacjentów w różnym wieku z rozpoznaną padaczką
2022-05-30

Przedmiot badań. Zmienność farmakokinetyczna kwasu walproinowego (VPA) oraz różnice międzyosobnicze decydują o wartości stężenia tego leku w surowicy indywidualnego pacjenta. Określenie i zastosowanie „indywidualnego stężenia terapeutycznego” jest przydatnym wskaźnikiem uwzględniającym osobnicze wskazania i stan kliniczny chorego.

Cel pracy. Analiza wartości stężeń VPA w aspekcie dawkowania tego leku i monitorowania efektu klinicznego u pacjentów z rozpoznaną padaczką.

Materiał i metody. Analizę stężeń VPA przeprowadzono w grupie 33 chorych. Pacjentów podzielono, ze względu na wiek, na trzy grupy: I – 20–25 lat (n = 15), II – 26–39 lat (n = 9) i III – 40–70 lat (n = 9). Wszystkim chorym z powodu padaczki podawano VPA w połączeniu z innym lekiem przeciwpadaczkowym (n = 24), natomiast u 9 chorych VPA był stosowany w monoterapii. Stężenie VPA (Cssmin) w surowicy chorych oznaczono w stanie stacjonarnym, wykorzystując komercyjnie dostępny test CEDIA® Valproic Acid II Assay.

Wyniki. Wartości Cssmin VPA u chorych grupy I, II i III mieściły się w zakresie terapeutycznym odpowiednio: u 93, 56 i 30%; powyżej zakresu: u 0, 33 i 55% oraz poniżej zakresu: u 6, 22 i 0% chorych. Przy średnim dawkowaniu VPA w grupie I (20,5 mg/kg/d) średnie Cssmin (78,8 mg/L) było statystycznie większe w porównaniu z Cssmin (48,2 mg/L) w grupie III (przy dawkowaniu 20,8 mg/kg/d). Odsetek chorych z najrzadziej występującym napadem padaczkowym był największy w grupie I (60%) w porównaniu z grupą II (54%) i III (44%). Największa częstotliwość napadów występowała w grupie III (25 napadów/tydzień) w porównaniu z grupą I (6,5 napadów/tydzień). Procent chorych z 1 napadem w okresie 1–7 dni był porównywalny w grupach: I (13%), II (12%) oraz III (12%). Natomiast procent chorych wolnych od napadów padaczkowych (> 1 roku) był największy w grupie I (53%) w stosunku do grupy II (44%) oraz III (22%).

Wnioski. Przyczyną uzyskanych różnic mogły być interakcje lekowe, styl żywieniowy oraz brak przestrzegania zaleceń dawkowania VPA. Nieprzewidywalna zależność między dawką a stężeniem VPA, liczbą napadów i ich częstotliwością przemawia za potrzebą optymalizacji terapii oraz określaniem „indywidualnego stężenia terapeutycznego”. Dzięki temu można uzyskać efekt kliniczny w postaci braku napadów z dobrą tolerancją lub optymalnej kontroli napadów przy minimalnych skutkach ubocznych.

Słowa kluczowe: kwas walproinowy, monitorowanie stężeniem leku, padaczka, stan kliniczny pacjenta.

© Farm Pol, 2022, 78 (3): 111–122

 

Comparative analysis of valproic acid concentrations in terms of dosing and clinical effect monitoring in different age patients with diagnosed epilepsy

Subject of research. Therapy drug monitoring under the control of valproic acid (VPA) is now a well-established tool for the treatment of epilepsy. The pharmacokinetic variability of VPA and inter-individual differences in epilepsy type/seizure severity depending on patients’ age determine the serum concentration of this drug in an individual patient. The application of the “individual therapeutic concentration” may be a useful indicator taking into account the clinical condition of a patient.

Aim. The aim was to compare values of stationary VPA concentrations in terms of dosing and clinical effect monitoring in epileptic patients of different ages.

Methods. Thirty-three patients at age 20–70 years were divided into three groups: I – 20–25 years (n = 15), II – 26–39 years (n = 9), III – 40–70 years (n = 9). Nine patients were treated with VPA in monotherapy, others received VPA with at least one antiepileptic drug (n = 24). Plasma VPA Cssmin values were measured, at steady state, using the commercial CEDIA® Valproic Acid II Assay.

Results. VPA Cssmin values in groups I, II, and III were within the therapeutic range: 93, 56, and 30%; above it: 0, 33, and 55%, and below it: 6, 22, and 0%, respectively. The percentage of patients with the least frequent seizure was highest in group I (60%) compared to II (54%) and III (44%). The highest frequency of seizures was in group III (25 seizures/week) compared to group I (6.5 seizures/week). The percentage of patients with 1 attack in 1–7 days was comparable in groups: I (13%), II (12%), and III (12%). On the other hand, the percentage of patients free from epileptic seizures (> 1 year) was the highest in group I (53%) compared to groups II (44%) and III (22%).

Conclusions. The reasons for the obtained differences could be drug interactions, nutritional style, and the lack of compliance. The unpredictable VPA dose-concentration-clinical effect supports the need to optimize the therapy and define “individual therapeutic concentration”. Using it in practice along with the patient’s individual indications and clinical condition allows for achieving a seizure-free period with good tolerance or optimal seizure control with minimal VPA side effects.

Keywords: valproic acid, therapeutic drug monitoring, epilepsy, clinical patient condition.

© Farm Pol, 2022, 78 (3): 111–122

 

 

Analiza wartości stężeń kwasu walproinowego w aspekcie dawkowania tego leku i monitorowania efektu klinicznego u pacjentów w różnym wieku z rozpoznaną padaczką

560.98 kB | 31 maja 2022