Magdalena Kurnik-Łucka, Paweł Pasieka, Patrycja Łączak, Elżbieta Rząsa-Duran, Krzysztof Gil
Polscy farmaceuci – ich zwyczaje żywieniowe i jakość życia
2020-12-04
Doniesienia naukowe z ostatnich lat sugerują, że farmaceuci mogą stanowić istotne wsparcie dla pacjentów z chorobami przewlekłymi, zwłaszcza poprzez konsultacje żywieniowe. Równocześnie warto zwrócić uwagę, że jakość życia samych farmaceutów może pośrednio wpływać na jakość wykonywanych przez nich usług. Celem naszej pracy było zbadanie, za pomocą zwalidowanych kwestionariuszy, nawyków żywieniowych i wiedzy na temat odżywiania oraz jakości życia polskich farmaceutów. Ankieta została udostępniona w internecie i była adresowana wyłącznie do farmaceutów z aktualnym prawem wykonywania zawodu. Równocześnie informacje o ankiecie wraz z prośbą o jej wypełnienie zostały opublikowane na stronie Małopolskiej Izby Aptekarskiej i portalu E-farmacja.pl.
Ponad połowa (61%) respondentów miała prawidłową wartość współczynnika masy ciała (18,5–24,9 kg/m2) i ponad połowa (68%) badanych oceniła swoją aktywność fizyczną w wolnym czasie jako umiarkowaną lub dużą. Przeszło 70% respondentów uzyskało wynik testu wiedzy żywieniowej określany jako „dobry” (17–25 punktów). Farmaceuci deklarowali częstsze spożycie warzyw, owoców i ryb oraz rzadsze, w porównaniu z danymi populacyjnymi, spożycie białego pieczywa, produktów typu „fast food”, smażonych potraw, czy słodyczy. Analiza jakości życia wykazała istotną statystycznie korelację między wiekiem a skalą fizyczną i psychiczną oraz między wskaźnikiem masy ciała a skalą fizyczną.
Wyniki kwestionariusza KomPAN dowodzą, że polscy farmaceuci, dysponując bardzo wysokim poziomem wiedzy żywieniowej, stanowią potencjalnie użyteczne źródło wiedzy żywieniowej. Natomiast z ankiety SF-36 wynika, że jakość ich życia w wymiarze psychicznym jest niska.
Słowa kluczowe: jakość życia, nawyki żywieniowe, wiedza żywieniowa, polscy farmaceuci.
© Farm Pol, 2020, 76(10): 549–556
Polish pharmacists – their eating habits and quality of life
Scientific reports suggest that pharmacists can play an important role, especially through nutritional consultation, in supporting patients in the treatment of chronic diseases. At the same time, it is worth noting that the quality of life of pharmacists may indirectly affect the quality of their services. The aim of our work was to examine nutritional habits and nutrition knowledge as well as the quality of life of Polish pharmacists using using two validated questionnaires questionnaires – KomPAN and SF-36.
The form containing both questionnaires was available online and was addressed only to Polish pharmacists with an active licensure. Information about the survey was repeatedly published on the website of the Małopolska Apothecary Chamber and the E-farmacja.pl.
More than half (61%) of respondents had a normal value of the body mass index (18.5–24.9 kg/m2), more than half (68%) of the respondents declared their physical activity in their free time as moderate or high. More than 70% of the respondents achieved a nutritional knowledge test result defined as “good” (17–25 points). Polish pharmacists declared more frequent consumption of vegetables, fruit and fish, and less frequent consumption of white bread, fast food, fried foods or sweets compared to the population data. The analysis of the SF-36 questionnaire showed a statistically significant correlation between the age of respondents and their physical and mental quality of life component scores. The analysis also revealed a statistically significant correlation between their body mass index and the physical component score.
The results of the KomPAN questionnaire indicate that Polish pharmacists, having a very high level of nutritional knowledge, are a potentially useful source of widely available nutritional information. The results of the SF-36 questionnaire especially highlight the low value of the mental dimension of Polish pharmacists’ quality of life, which might result from excessive workload and/or high levels of stress.
Keywords: Polish pharmacists, quality of life, nutrition knowledge, nutrition habits.
© Farm Pol, 2020, 76(10): 549–556