Andrzej Stańczak, Wiesława Lewgowd
Ciecze jonowe – przyszłość farmacji?
2019-07-16
DOI: 10.32383/farmpol/116221
Ciecze jonowe (ILs) są organicznymi związkami chemicznymi o temperaturze topnienia poniżej 100°C. Ze względu na swoją specyficzną budowę chemiczną cechują się unikalnymi właściwościami, które sprawiają, że znalazły zastosowanie w licznych procesach technologicznych. Są wykorzystywane przez przemysł chemiczny, elektrochemiczny, papierniczy etc. Wiele z nich wykazuje także aktywność biologiczną i są stosowane jako herbicydy, fungicydy, środki antybakteryjne i dezynfekujące. ILs są szeroko wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym, głównie jako katalizatory i media reakcji chemicznych zastępujące lotne rozpuszczalniki organiczne. Znalazły także zastosowanie w rozwiązywaniu istotnych problemów farmaceutycznych, takich jak niska rozpuszczalność, czy występowanie polimorfizmu substancji aktywnych (APIs). Jako emulsje, mikroemulsje, jonożele mogą być również nośnikami APIs lub wchodzić w skład systemów dostarczania leków. Ponadto połączenie API i IL z utworzeniem biologicznych, dwufunkcyjnych pochodnych (API - IL) pozwala na uzyskanie produktów leczniczych o lepszych właściwościach fizykochemicznych i wyższej aktywności biologicznej.
Słowa kluczowe: ciecze jonowe; rozpuszczalniki; systemy dostarczania leków; nośniki leków.
Ionic liquids – the future of pharmacy?
Ionic liquids (ILs) are organic salts with a melting point below 100˚C. Their unique properties make them useful in numerous technological processes. They are used by the chemical, electrochemical, papermaking industries, etc. Lots of them possess also interesting biological activities. They are used as herbicides as well as antimicrobial and disinfectant agents. ILs are widely used in the pharmaceutical industry, mainly as catalysts and reaction media, replacing volatile organic solvents. They also contribute to solving formulation problems such as low solubility or polymorphism of active pharmaceutical ingredient (API). In the form of emulsion, microemulsion or ionogel, ILs may be used as carriers of APIs or be a part of delivery systems of medicaments. Moreover, a combination of API and IL creating dual function derivatives (API - IL) allows obtaining pharmaceutical products with better physicochemical properties and higher biological activity.
Keywords: ionic liquids, solvents, drug delivery systems, drug carriers.
© Farm Pol, 2019, 75 (6): 334–348