ARTYKUŁ

Daniel Głąbowski, Mikołaj Kopeć, Krystian Awgul, Marzena Staniszewska

Urokinaza i jej receptor – rola w procesie włóknienia i terapii
2017-12-04

Urokinaza i jej receptor – rola w procesie włóknienia i terapii

Włóknienie nerek jest jednym z ważniejszych problemów u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Istotną rolę w tym procesie odgrywają endogenne proteazy, które nie były ujmowane w dotychczasowym modelu włóknienia. Główny udział w degradacji macierzy mają metaloproteinazy, które są syntetyzowane jako wymagające aktywacji proenzymy. Skoro plazmina może aktywować niektóre MMP, przynajmniej in vitro, a urokinaza może aktywować plazminę, przedstawiciele proteaz serynowych stają się potencjalnymi kandydatami do kontrolowania nasilenia włóknienia nerek. Interakcje pomiędzy urokinazą a jej receptorem – uPAR reguluje kluczowe etapy podczas przylegnia komórki, jej migracji i proliferacji. Przeciwwłóknieniowy wpływ uPAR i uPA może być niebezpośredni i regulowany przez śródmiąższowe stężenie PAI-1. Inhibicja lub niedobór PAI-1 zmniejsza nasilenie włóknienia nerek, a genetyczna nadekspresja PAI-1 nasila włóknienie nerek. Znaczenie proteaz serynowych i związanych z nimi receptorów w procesie włóknienia organów, takich jak: nerki, serce, płuca czy wątroba, jest niejednoznaczne z uwagi na dużą rozbieżność w efektach ich działania.

Slowa kluczowe: urokinaza, receptor, włóknienie

Urokinase and its receptor – fibrosis mediator and therapeutic target

Renal fibrosis is one of the most important problems of patients suffering from chronic kidney disease (CKD). Endogenous proteases play important part in fibrogenesis, however their role is often overlooked. Metalloproteinases which are mainly involved into matrix degeneration processes are synthesized as proenzymes and require activation. Since plasmin can activate some MMP, at least in vitro, and uPA can activate plasmin, representatives of serine proteases family became potential candidates to control intensification of renal fibrosis. Interactions between uPA and its receptor (uPAR) are crucial for the regulation of cellular adhesion, migration and proliferation. Antifibrotic influence of uPA and uPAR may be indirect and regulated by interstitial concentration of PAI-1. Inhibition or deficiency of PAI-1 reduces renal fibrosis severity, while genetic overexpression of PAI-1 enhances it. Meaning of serine proteases and their receptors in fibrosis of organs such as kidney, heart, lungs or liver is ambiguous due to the large discrepancies in their effects.

Keywords: urokinase, receptor, fibrosis

© Farm Pol, 2017, 73 (8): 474–477