ARTYKUŁ

Natalia Miękus, Piotr Kowalski, Edyta Jurkowlaniec

Środowisko i zaburzenia ze spektrum autyzmu – związek przyczynowo-skutkowy?
2017-01-10

W ostatnich latach obserwuje się wzrost świadomości społeczeństwa na temat skażenia środowiska i żywności szeregiem czynników wpływających na zdrowie człowieka. Problematyka zanieczyszczeń obecnych w środowisku dyskutowana jest na wielu płaszczyznach. Znacząca uwaga skierowana została na tzw. endocrine disrupting chemicals (EDC), które mogą poważnie zaburzać prawidłową homeostazę organizmu ludzkiego. Ich wpływ na rozwój zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego, w tym potencjalny wpływ na indukcję zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD), został również dostrzeżony. Pomimo iż w ostatnim czasie znacząco zwiększyła się diagnostyka ASD, wciąż brak dokładnych danych o etiologii choroby. W pracy dyskutowany jest wpływ EDC na udział w patogenezie ASD, stanowiący uzupełnienie cennych informacji o tej coraz częstszej chorobie neurorozwojowej. Informacje mogą okazać się pomocne w badaniach podstawowych nad ASD oraz w wyszczególnieniu nowych schematów prewencyjnych i diagnostycznych choroby.

Słowa kluczowe: zanieczyszczenia, endocrine disrupting chemicals, zaburzenia ze spektrum autyzmu, choroby ośrodkowego układu nerwowego, zaburzenia hormonalne

Environment and Autism Spectrum Disorders - cause-effect relation?

From several years the increase in society awareness about the environment and food pollution and its influence on human health is observed. The problem of the pollutants is discussed in context of several areas. Great attendance has been paid to the endocrine disrupting chemicals (EDC). Those substances could severely disrupt the homeostasis in the human body and could promote multiple diseases. Among others, they could promote central nervous system pathologies such as promotion of Autism Spectrum Disorders (ASD). Although, the diagnosis possibilities of ASD has increased unfortunately, there is no clear background of this disease. In our study, the discussion of the impact of the EDC on the pathogenesis of ASD could bring a new lights into this neurodevelopmental disease. Gained information could help in the basic research of the disease and could provide new preventive and diagnostic tools for the fight with ASD.

Keywords: pollutants, endocrine disrupting chemicals, Autism Spectrum Disorders, diseases of central nervous system, hormonal disruption.

© Farm Pol, 2016, 72(11): 704–709