Lekarz Polski Ludowej – nowy typ człowieka i obywatela (lata 1948–1956)

Wojciech Giermaziak, Beata Postołowicz, Katarzyna Karkutt-Miłek
2016-07-04

Sytuacja zawodowa lekarzy w latach 1945–1956 kształtowała się pod naciskiem zmian społeczno-ekonomicznych i utrwalania socjalistycznego ustroju państwa. Władza domagała się nowego typu lekarza, człowieka i obywatela, a przede wszystkim ofiarnego i sumiennego pracownika, dobrego fachowca i społecznika. Wskazano jak stalinowska propaganda wpływała na ówczesny wizerunek lekarza, tworząc go zgodnie z idea nowych czasów, który musi zrozumieć postęp i nowy ład świata. Scharakteryzowano obraz lekarza wiejskiego oraz ogólne problemy zdrowotności mieszkańców wsi. Omówiono zagadnienia związane z trudnościami socjalno-bytowymi i dotkliwym brakiem środków lokomocji. Pokazano, jakie było nastawienie lekarzy do pracy na wsi i jakie środki zaradcze stosowała ówczesna władza. Przedstawiono główne zadania, które spoczywały na lekarzu przemysłowym oraz jak dbanie o zdrowie robotnika, higienę i bezpieczeństwo pracy kolidowało z ówczesną rzeczywistością.
Słowa kluczowe: Polska Ludowa, służba zdrowia, lekarze, propaganda

Doctor Polish People's Republic – a new type of man and citizen (years 1948–1956)

The professional status of doctors in 1945–1956 was shaped under pressure of socio-economic changes and the state social system consolidation. The authorities demanded a new type of a doctor, a person and a citizen, but, first of all, a sacrificial and scrupulous employee, a good professional and an involved citizen. It is pointed out how Stalinist propaganda influenced the image of the contemporary doctor, creating it according to the idea of the new times, the doctor who had to understand the progress and the new world order. The image of the rural doctor and general health care problems of rural inhabitants are characterized. Some issues related to social and household difficulties and severe lack of means of transport are discussed. It shows the rural doctor’s attitude to work and the precautions the then government applied. It presents the main tasks which burdened on the industrial doctor and how taking care of the worker’s health, hygiene and safety at work clashed with the contemporary reality.

Keywords: The Polish People’s Republic, health care, doctors, propaganda

© Farm Pol, 2016, 72(4): 231–236