Katarzyna Jacyszyn, Karol Nartowski, Janusz Pluta, Bożena Karolewicz

Ektoina – naturalny ekstraprotektant pozyskiwany z ekstremofilów. Mechanizm działania i zastosowanie w produktach leczniczych i kosmetycznych
2014-06-18

Ektoina jest jednym z naturalnie występujących aminokwasów, pozyskiwanych z mikroorganizmów zasiedlających ekstremalne środowiska. Ze względu na specyficzne właściwości fizykochemiczne umożliwiające interakcje z cząsteczkami wody, jest wykorzystywana przez bakterie jako substancja chroniąca białka i struktury komórkowe, zapewniając przeżycie w warunkach m.in. wysokiego zasolenia i wysokiej temperatury. Ze względu na swoje właściwości osmoprotekcyjne poprzez niespecyficzne interakcje z cząsteczkami wody substancja ta znajduje coraz częstsze zastosowanie w preparatach kosmetycznych i leczniczych. Co więcej, udowodnione działanie antyoksydacyjne ektoiny sprawia, iż jest ona coraz częstszym składnikiem preparatów chroniących przed szkodliwym promieniowaniem UV. Opatentowana w ostatnim roku niezwykle wydajna metoda jej pozyskiwania, która pozwala wielokrotnie obniżyć koszty produkcji tego aminokwasu, może wpłynąć na szersze stosowanie ektoiny i pojawienie się na rynku aptecznym większej liczby preparatów z jej udziałem. Celem poniższej pracy przeglądowej jest przybliżenie cząsteczkowego mechanizmu działania ektoiny, ze szczególnym uwzględnieniem jej działania ochronnego na skórę.

Ectoine – natural extra protectant derived from Extremophiles. Mechanism of action and ectoine application in medical products and cosmetics

Ectoine is naturally sourced amino acid which is derived from microorganisms living in extreme environments. Due to the specific physicochemical properties which allow its interactions with water molecules ectoine is used by bacteria as the proteins and cell structures protective compound. That enables survival in the high salinity and/or high temperature environment. Due to osmoprotective properties through nonspecific interactions with water molecules ectoine is increasingly used in medical products and cosmetics. Furthermore, its antioxidant action makes it frequently used compound in UV protective formulations. Patented in the last year highly efficient ectoine production method enable to lower the cost of production and may spread its use on the pharmaceutical market. The main goal of this review is to sketch the molecular mechanism of ectoine action and its protective effect on the skin and its possible application in neurodegenerative and inflammatory diseases.

Keywords: ectoine, medical products, cosmetics.