Michał Skuza, Wanda Pakulska-Marchewka, Jolanta B. Zawilska
Fibromialgia – problem kliniczny i terapeutyczny
2014-03-11
Fibromialgia (FM) jest złożonym procesem chorobowym. Oprócz uogólnionego bólu towarzyszy jej wiele innych objawów, do których najczęściej należą zmęczenie, zaburzenia snu, zaburzenia poznawcze, sztywność mięśniowa oraz epizody depresji. Patofizjologia fibromialgii nie jest do końca wyjaśniona. Uważa się, że FM stanowi wynik zaburzeń w centralnym przetwarzaniu bodźców nocyceptywnych prowadzących do hiperalgezji (wzmożonego odczuwania bólu). Za ten stan odpowiedzialny jest prawdopodobnie niedostateczny poziom neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym, głównie serotoniny i noradrenaliny. Terapia choroby jest bardzo trudna i złożona. Obejmuje edukację pacjenta, ćwiczenia fizyczne, terapię behawioralną oraz farmakoterapię, w której korzystne efekty uzyskuje się po lekach przeciwdepresyjnych, m.in. amitryptylinie, duloksetynie i milnacipranie, oraz lekach przeciwpadaczkowych nowej generacji (pregabalinie, gabapentynie). Fibromialgia stanowi złożony problem medyczny, który nadal pozostawia wiele pytań bez odpowiedzi.
Słowa kluczowe: fibromialgia, ból przewlekły, pregabalina, duloksetyna, milnacipran.
Fibromyalgia (FM) is a complex disease process. Patients suffer not only from pain, but also from numerous symptoms, including fatigue, sleep disturbunces, cognitive problems, muscle rigidity and depressive episodes. The pathophysiology of fibromyalgia is not fully understood. It is believed that FM results from disturbances in the central processing of nociceptive stimuli leading to hyperalgesia (increased pain). It is suggested that insufficient levels of neurotransmitters in the central nervous system, mainly serotonin and norepinephrine, play a crucial role in FM pathology. Treatment of FM is difficult and complex. It includes patient’s education, special physical exercises, behavior therapy and pharmacotherapy. Beneficial effects are obtained after antidepressant drugs, including amitriptyline, duloxetine and milnacipran, and new generation of antiepileptic drugs (pregabalin, gabapentine). Fibromyalgia is a complex clinical problem that still leaves many questions unanswered.
Keywords: fibromyalgia, chronic pain, pregabalin, duloxetine, milnacipran
© Farm Pol, 2014, 70(3): 147-152