HISTORIA ODDZIAŁU

W ciągu minionego półwiecza Oddział Poznański Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego (PTFarm) odegrał ważną rolę w integracji środowiska farmaceutycznego Poznania i Wielkopolski oraz w reprezentowaniu interesów zawodowych farmaceutów.

Okres działalności PTFarm można podzielić na wiele etapów, a do najważniejszych należą:
okres założycielski, zapoczątkowany w grudniu 1947 roku z inicjatywy pierwszego prezesa prof. botaniki Jana M. Dobrowolskiego. W pierwszym okresie działania Oddział tworzył podstawy organizacyjne i współpracował z samorządem aptekarskim, ponadto odegrał istotną rolę w upowszechnianiu najnowszych osiągnięć nauk farmaceutycznych wśród pracowników aptek wielkopolskich (1947-1951).
 
okres zastoju w organizacjach. Upaństwowienie aptek i towarzysząca mu likwidacja izb aptekarskich w 1951 roku, przejściowo na okres około 3 lat, ograniczyły zainteresowanie farmaceutów praktyków uczestnictwem w działalności towarzystwa naukowego. W 1952 r. Oddział przejął część księgozbioru zlikwidowanej Izby Aptekarskiej, który przekazał do księgozbioru Zakładu Chemii Farmaceutycznej (1951-1954).
okres od 1954 r. do 13 grudnia 1981 r, w którym działalność Oddziału Poznańskiego była podporządkowana dyrektywom Walnych Zgromadzeń PTFarm.
okres stanu wojennego i burzliwych przemian społeczno-politycznych trwających do 1989 r. okres od 1989 r. do chwili obecnej.
 
Podstawową formą pracy Oddziału było organizowanie zebrań naukowych. Ponadto stworzono pracownikom aptek możliwości rozwoju naukowego, zachęcano do podejmowania i wygłaszania referatów dotyczących wyników badań własnych. Z inicjatywy prof. dr hab. Franciszka Adamanisa, prezesa Oddziału a następnie Zarządu Głównego PTFarm, zakładano stoły kontrolne do badania jakości leków w aptekach otwartych i zakładowych.
Powołano koła terenowe, z których najaktywniejszymi były:Koło PTFarm w Krotoszynie (przewodnicząca - mgr B. Przewoźna, Koło PTFarm w Lesznie (przewodnicząca - mgr A. Mielczarek), Koło PTFarm w Pile (przewodniczący - mgr J. Wołyński).
 
W ciągu pięćdziesięciu lat działania, zmieniła się tematyka referatów i formuła zebrań naukowych. Początkowo referaty wygłaszali, głównie pracownicy Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Poznaniu, a od lat sześćdziesiątych coraz większy udział mieli farmaceuci - praktycy oraz prelegenci reprezentujący zagraniczne ośrodki naukowe. Naczelnym celem prezentowanych zagadnień było upowszechnianie najnowszych osiągnięć nauk farmaceutycznych wśród pracowników aptek wielkopolskich.
Od połowy lat dziewięćdziesiątych zebrania Oddziału Poznańskiego są współorganizowane i sponsorowane przez krajowe i zagraniczne firmy farmaceutyczne.
Zarząd Oddziału angażował się w rozwiązywanie wielu problemów środowiska zawodowego jak: nowelizacja prawa farmaceutycznego, sprawy płacowe, współopracowanie kodeksu etyki zawodowej, opracowanie zasad i programów szkolenia podyplomowego. Przykładem innych działań było inicjowanie i współdziałanie w reaktywowaniu samorządu zawodowego po 1989 r.
 
W latach 1981-1989, największym sukcesem Oddziału Poznańskiego, a szczególnie jego Sekcji Historii Farmacji, było sfinalizowanie starań o utworzenie Muzeum Farmacji (1989), znajdującego się obecnie pod opieką Wielkopolskiej Izby Aptekarskiej.
Zapoczątkowane w 1989 roku zmiany ustrojowe, oznaczające dla farmaceutów szansę sprywatyzowania lub reprywatyzacji przedsiębiorstw farmaceutycznych, stworzyły nowe możliwości dla działania samorządu zawodowego. Oddział Poznański aktywnie uczestniczył w próbie rozstrzygania najważniejszych problemów środowiska farmaceutycznego, w tym przyznawania koncesji na aptekę, reaktywowania samorządu zawodowego z ewentualnym powołaniem izb farmaceutycznych. Po ukonstytuowaniu się izb aptekarskich w 1992 roku, zmienił się częściowo zakres prac Towarzystwa. Oddział Poznański nadal poszukiwał optymalnych rozwiązań dla najważniejszych problemów zawodu (nowelizacja ustawy o środkach farmaceutycznych, kształcenie podyplomowemu farmaceutów).
Wielu członków Oddziału Poznańskiego uczestniczyło w pracach Zarządu Głównego i jego agend (prof. dr hab. F. Adamanis, prof. dr hab. R. Adamski, mgr T. Olszanowski, prof. dr hab. Z.Kowalewski, prof. dr hab. W. Głowacki, doc. dr hab. T. Cieszyński, prof. dr hab. J. Masiakowski, prof. dr hab. J. Lutomski, prof. dr hab. J. Pawlaczyk, doc. dr hab. M. Umbreit, dr E. Meltzer).
 
Oddział Poznański współpracuje z innymi towarzystwami naukowymi, a w szczególności Polskim Towarzystwem Farmakologicznym i Polskim Towarzystwem Lekarskim. Ponadto na podkreślenie zasługuje współdziałanie z Przedsiębiorstwem Zaopatrzenia Farmaceutycznego "Cefarm" oraz władzami Akademii Medycznej im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.
 
Na podkreślenie zasługuje działalność dwóch sekcji. Od lat aktywnie pracowała i nadal pracuje Sekcja Aptek Szpitalnych, której inicjatorzy (m.in. prof. J. Masiakowski i mgr K.Schultz) zapoczątkowali w Polsce cykliczne organizowane konferencji poświęconych zagadnieniom farmacji klinicznej.
Bardzo aktywna jest Sekcja Historii Farmacji, przez wiele lat kierowana przez założyciela, prof. dr hab. W. Głowackiego, a obecnie dr farm. J. Majewskiego. Sekcja ta organizuje spotkania przybliżające członkom Towarzystwa wiedzę z zakresu ogólnej historii farmacji a także historii aptekarstwa wielkopolskiego i nauk farmaceutycznych. Jedną z form pracy Sekcji jest organizacja wycieczek oraz współpraca z ośrodkami zagranicznymi.
Problemem Oddziału Poznańskiego jest zawieszenie w 1992 roku działalności przez- kiedyś bardzo aktywną- Sekcję Aptek Otwartych, co związane jest między innymi z prywatyzacją aptek.
 
W okresie swojej ponad pięćdziesięcioletniej działalności, Oddział Poznański zorganizował 13 dużych sesji lub konferencji naukowych oraz ponad 300 zebrań całego Oddziału (nie licząc zebrań poszczególnych sekcji i kół terenowych, np. Koło PTFarm. w Lesznie zorganizowało około 200 spotkań).
Liczba członków zmieniała się na przestrzeni lat, od 18 osób w 1947 r., poprzez 726 osób w 1976 r. do 334 członków w 1995 r. Obecnie W Oddziale Poznańskim zrzeszonych jest 377 członków.
 
Najważniejsze funkcje pełnione w Zarządzie Głównym PTFarm
przez członków Oddziału Poznańskiego:
  • Prof. Franciszek Adamanis - wiceprzewodniczący ZG PTFarm, prezes ZG PTFarm. (1960-1964)
  • Doc. dr hab. Michał Umbreit - członek Prezydium ZG PTFarm, przewodniczący Sekcji Propagandy Zawodu (1979-1986), członek Prezydium ZG PTFarm (1995-1998), prezes ZG PTFarm (1998-2001)
  • Prof. dr hab. Zdzisław Kowalewski- przewodniczący Naczelnego Sądu Koleżeńskiego (1993 -2001)
  • Dr Ewa Meltzer - wiceprzewodnicząca Ogólnopolskiej Sekcji Akademickiej PTFarm
  • Dr farm. Jan Majewski - sekretarz ZG PTFarm (1998-2001)
 
Najważniejsze osiągnięcia Oddziału:
  • Przejęcie księgozbioru zlikwidowanej Izby Aptekarskiej i przekazanie do Katedry Zakładu Chemii Farmaceutycznej
  • Pokongresowy Zjazd Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego (21-23 marzec 1952, prof. dr hab. F. Adamanis),
  • V Naukowy Zjazd Farmaceutyczny (22-24 wrzesień 1960, prof.dr hab. F. Adamanis),
  • 50-lecie poznańskich studiów farmaceutycznych (1970)
  • I Konferencja Farmacji Klinicznej (1973, prof. dr hab. J.Masiakowski)
  • II Konferencja Farmacji Klinicznej (1974, prof.dr hab. J.Masiakowski)
  • V Sympozjum Farmacji Klinicznej (1977, prof. dr hab. J.Masiakowski)
  • III Konferencja Aptek Szpitalnych (1980)
  • Zjazd Farmaceutów - Nieprofesjonalnych Twórców Sztuki (1985, doc. dr hab. M. Umbreit).
  • Utworzenie Muzeum Farmacji (1989)
  • Europejska Konferencja Farmacji Klinicznej (1991, dr H. Jankowiak)
  • Ogólnopolska Konferencja Sekcji Aptek Szpitalnych (1992)
  • Seminaria międzynarodowe w ramach Programu Tempus "Zapewnienie usług farmaceutycznych w szpitalu" (1997), "Farmacja szpitalna wg standardów Unii Europejskiej (1997), "Rola i zadania farmaceuty szpitalnego w ochronie zdrowia" (1998)
  • Sympozjum naukowe "Przemysł farmaceutyczny-technologia i ekonomia" (1997, doc. dr hab. M. Umbreit)
  • VIII Sympozjum Historii Farmacji wraz z Konferencją "Farmacja w Europie Środkowo - Wschodniej" (1999, dr J. Majewski)
 
Kolejni przewodniczący/prezesi Oddziału Poznańskiego PTFarm:
  • prof. dr hab. Jan M. Dobrowolski (1947-1951)
  • prof. dr hab. Franciszek Adamanis (1951-1960)
  • mgr Jan Pluta (1960-1964)
  • prof. dr hab. Jerzy Tułecki (1964-1967)
  • prof. dr hab. Zdzisław Kowalewski (1967-1992)
  • mgr Alicja Jankiewicz (1992-1995)
  • doc. dr hab. Michał Umbreit (1995-1998)
  • prof. dr hab Barbara Zielińska-Psuja (2001- 2021)
  • prof. dr hab Anna Jelińska (2021- nadal)
 
Odznaczeni Medalem im. I. Łukasiewicza:
  • prof. dr hab. Rafał Adamski (1977)
  • mgr Edmund Drybański (1983)
  • prof. dr hab. Witold Głowacki (1970)
  • prof. dr hab. Zdzisław Kowalewski (1977)
  • dr Roman Krzesłowski (1974)
  • mgr Elżbieta Ludwikiewicz (1989)
  • dr Jan Majewski (1998)
  • prof. dr hab. Jerzy Masiakowski (1977)
  • mgr Tadeusz Olszanowski (1983)
  • prof. dr hab. Jan Pawlaczyk (1977)
  • mgr Jan Pluta (1977)
  • prof. dr hab. Dionizy Skwarski (1998)
  • prof. dr hab. Lutosława Skrzypczak (1995)
  • mgr Krystyna Szulz (1997)
  • mgr Henryk Umbreit (1974)
  • doc. dr. hab. Michał Umbreit (1986)
  • mgr Jan Wołyński (1986)
 
Członkowie Honorowi PTFarm:
  • prof. dr hab. Jan Dobrowolski (1956)
  • prof. dr hab. Witold Głowacki (1980)
  • prof. dr hab. Zdzisław Kowalewski (1986)
  • prof. dr hab. Jerzy Masiakowski (1995)
 

O oddziale:

FB