Arleta Dołowacka-Jóźwiak, Bożena Karolewicz, Monika Gasztych, Dorota Haznar-Garbacz
Wybrane aspekty fitoterapii w infekcyjnych chorobach skóry
2024-06-26
Choroby zakaźne skóry (m.in. liszajec zakaźny, czyrak, róża, promienica, różyca, łupież rumieniowy) stanowią ważny problem zarówno zdrowotny, jak i psychologiczny oraz społeczny. Rosnące oczekiwania pacjentów dotyczące skuteczności leczenia schorzeń skóry doprowadziły do poszukiwania nowych metod leczenia. Dzisiejsza medycyna coraz częściej wraca do leków pochodzenia naturalnego. Przetwory roślinne traktowane są jako środki lecznicze zgodnie z artykułem 1 Dyrektywy Rady EEC (European Economic Community) nr 65/6, których składniki stanowią wyłącznie materia rośliny lub ich wyciągi. Biologicznie czynne składniki roślin i ziół leczniczych charakteryzuje wysoka skuteczność w walce z wieloma schorzeniami. Współczesne badania wykazują, że wiele surowców, ekstraktów oraz preparatów pochodzenia naturalnego może znaleźć zastosowanie w leczeniu chorób skórnych o różnej etiologii. Dane fitochemiczne sugerują, że substancje pochodzenia roślinnego mogą być skuteczniejsze terapeutycznie niż konwencjonalne środki lecznicze, a także mogą być bezpieczniejsze dla organizmu człowieka. Substancje pochodzenia roślinnego wykazują szeroki zakres aktywności farmakologicznej (przeciwgrzybiczej przeciwbakteryjnej, przeciwzapalnej i innej). Główną ich zaletą jest mniejsza częstotliwość występowania działań niepożądanych oraz stosunkowo niski koszt kuracji. Ponadto, substancje naturalne rzadziej powodują podrażnienia skóry i nie ma ryzyka wystąpienia oporności bakterii, co często ma miejsce w przypadku terapii antybiotykowych. W związku z powyższym wiele roślin leczniczych cenionych w medycynie ludowej znalazło również zastosowanie w leczeniu chorób dermatologicznych. Ich skuteczność jest wciąż weryfikowana farmakologicznie oraz za pomocą nowoczesnych badań fitochemicznych. Badania nad nowymi związkami leczniczymi pochodzenia roślinnego mają duże znaczenie, gdyż zastosowanie ich niesie ze sobą ogromne nadzieje dla współczesnej medycyny, farmacji i kosmetologii. W artykule przedstawiono przegląd związków naturalnych oraz ekstraktów roślinnych o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych. W przyszłości można oczekiwać nowych odkryć wśród ziół pochodzących z medycyny Dalekiego Wschodu i innych obszarów geograficznych.
Słowa kluczowe: bakteryjne i grzybicze choroby skóry, właściwości przeciwdrobnoustrojowe, związki naturalne, fitoterapia, farmakoterapia.
© Farm Pol, 2024, 80(2): 133–143
Selected aspects of phytotherapy in infectious skin diseases
Infectious diseases of the skin (e.g., impetigo contagiosum, boil, actinomycosis, erysipelas, pityriasis erythematosus) are a major health, psychological, and social problem. Increasing patient expectations regarding the efficacy of skin disease treatment have led to the search for new treatment methods. More and more, modern medicine is returning to medicines of natural origin. According to Article 1 of the EEC (European Economic Community) Council Directive 65/6, herbal preparations are treated as medicinal products whose ingredients are exclusively plant materials or extracts thereof. The biologically active constituents of medicinal plants and herbs are characterized by their high efficacy against many diseases. Modern research shows that many raw materials, extracts, and preparations of natural origin can be used in the treatment of skin diseases of various aetiologies. Phytochemical data suggest that substances of plant origin may have a better therapeutic effect than conventional therapeutic agents and may also be safer for the human body. Plant-derived substances exhibit a wide range of pharmacological activities such as antifungal, antimicrobial, anti-inflammatory and many others. Their main advantage is the lower incidence of side effects and the relatively low cost of treatment. In addition, natural substances are less likely to cause skin irritation and there is no risk of bacterial resistance, which is often the case with antibiotic therapies. As a result, many medicinal plants valued in folk medicine have been used in the treatment of dermatological conditions. Their efficacy is still being verified pharmacologically and with modern phytochemical tests. Research into new medicinal compounds of plant origin is of great importance as their application holds great promise for modern medicine, pharmacy, and cosmetology. This article provides an overview of natural products and plant extracts with antimicrobial properties. New discoveries can be expected in the future from herbs from the Far East and other geographical areas.
Keywords: bacterial and fungal skin diseases, antimicrobial properties, natural compounds, phytotherapy, pharmacotherapy.
© Farm Pol, 2024, 80(2): 133–143