Grażyna Kołodziej, Radosław Jerzy Balwierz, Karol Jasiński, Marcin Osowski, Dawid Bursy

Rola składników aktywnych zawartych w suplementach diety i probiotyków stosowanych w przebiegu zespołu jelita drażliwego
2021-01-05

Zespół jelita drażliwego to jedna z najczęściej występujących chorób układu pokarmowego. Wskazuje się na wzrost zachorowań w ostatnich latach i szacuje, że choroba może dotyczyć aż 20% dorosłej populacji krajów wysoko rozwiniętych. Objawy, którymi charakteryzuje się choroba są niezwykle uciążliwe, co znacząco zaburza jakość życia pacjentów, uniemożliwiając im tym samym normalne funkcjonowanie. W 2016 r. sformułowano IV Kryteria Rzymskie, które są narzędziem diagnostycznym umożliwiającym rozpoznanie IBS.

Choroba wymaga wielokierunkowego leczenia, z uwagi na złożoną i niepoznaną dotąd etiologię. Wśród czynników patogenetycznych predysponujących do rozwoju choroby wymienia się zaburzenia osi mózgowo–jelitowej, czucia trzewnego oraz czynności motorycznej jelit. Nie bez znaczenia pozostają czynniki psychogenetyczne, dysbioza jelitowa oraz przebyte w przeszłości zakażenia przewodu pokarmowego.

Zespół jelita drażliwego występuje w kilku postaciach, które mogą się zmieniać w trakcie trwania i leczenia choroby. Zdefiniowanie i prawidłowe zakwalifikowanie postaci choroby na podstawie dominujących objawów umożliwia podjęcie odpowiedniej terapii. Aby podnieść komfort życia pacjentów, należy wdrożyć wielokierunkowe leczenie, które uwzględnia zarówno dietoterapię obejmującą żywieniowe modyfikacje, jak i farmakoterapię oraz pomoc psychologiczną. IBS jest schorzeniem, którego nie da się całkowicie wyleczyć, a terapia ma na celu złagodzenie bądź eliminację uciążliwych dolegliwości. Postępowanie farmakologiczne często nie przynosi pożądanych efektów terapii i konieczne jest zastosowanie probiotyków lub suplementów diety.

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie i scharakteryzowanie aktualnych metod leczenia zespołu jelita drażliwego, zwracając szczególną uwagę na suplementację oraz probiotykoterapię. W celu zrozumienia mechanizmu ich działania w poszczególnych postaciach choroby, dokonano przeglądu składników aktywnych zawartych we wskazanych produktach.

Słowa kluczowe: dieta, probiotyki, zespół jelita drażliwego, suplementy, składniki aktywne.

© Farm Pol, 2020, 76(11): 611–618

The role of active ingredients contained in dietary supplements and probiotics used in the Irritable Bowel Syndrome

Irritable bowel syndrome is one of the most common diseases of the digestive system. In recent years, there has been a steady increase in the incidence of this illness, and it is estimated that the disease may now affect up to 20% of the adult population in highly developed countries. The symptoms of the disease are extremely bothersome, which significantly affects the quality of life of patients, thus preventing them from functioning normally. In 2016, the Rome IV criteria were published, to provide a diagnostic tool enabling the diagnosis of IBS.

The disease requires multidirectional treatment due to its complex and unknown etiology. Among the pathogenetic factors predisposing to the development of the disease are disorders of the cerebral-intestinal axis, visceral sensation, and motor function of the intestines. Psychogenetic factors, dysbiosis, and past gastrointestinal infections are also important.

Irritable bowel syndrome comes in several forms that may change over the course and treatment of the disease. Defining and correctly classifying the form of the disease on the basis of the dominant symptoms enables appropriate therapy. In order to increase the quality of life of patients, multidirectional treatment should be implemented, which includes both diet therapy, including nutritional modifications, as well as pharmacotherapy and psychological assistance. IBS is a disease that cannot be completely cured and the therapy is, therefore, aimed at alleviating or eliminating troublesome elements. Pharmacological treatment often does not bring the desired effects of therapy and it is necessary to use probiotics or dietary supplements that can significantly improve the quality of life of patients.

The aim of this study is to present and characterize the current methods of treating irritable bowel syndrome, paying particular attention to dietary supplementation and probiotic therapy. In order to understand the mechanism of their action in various forms of the disease, the active ingredients contained in the indicated products were reviewed.

Keywords: probiotics, diet, irritable bowel syndrome, supplements, active ingredients.

© Farm Pol, 2020, 76(11): 611–618