Anna Marchelak, Magdalena Matczak, Aleksandra Owczarek
Krokosz barwierski (Carthamus tinctorius) – wieki tradycji a nowe badania nad składem i aktywnością farmakologiczną
2016-07-04
Kwiat krokosza barwierskiego (Carthamus tinctorius L., FPX, Ph. Eur. 8th) to surowiec od wieków stosowany w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej (TCM), głównie w leczeniu chorób naczyń wieńcowych i mózgowych. Liczne badania przeprowadzone w ostatnich latach doprowadziły do wyizolowania i identyfikacji wielu związków czynnych, w tym chinochalkonów występujących jedynie w opisywanym gatunku. Wykazano, iż ekstrakty z kwiatów krokosza dzięki właściwościom antyoksydacyjnym, przeciwzapalnym i wpływowi na proces apoptozy mogą wykazywać korzystny wpływ zarówno na układ sercowo-naczyniowy (działanie przeciwzakrzepowe, kardio– i wazoprotekcyjne, hipotensyjne), jak również na inne tkanki i narządy (aktywność neuro– i hepatoprotekcyjna oraz przeciwcukrzycowa). Ponadto z nasion krokosza barwierskiego wytwarza się ceniony olej jadalny o wysokiej zawartości kwasu linolowego. Celem niniejszej pracy było przedstawienie aktualnego stanu wiedzy na temat krokosza barwierskiego, jego składu chemicznego, spektrum aktywności farmakologicznej oraz toksyczności.
Słowa kluczowe: Krokosz barwierski, Carthamus tinctorius, chinochalkony, olej krokoszowy
Carthamus tinctorius – centuries of tradition and new research on chemical composition and pharmacological activity
Carthami flos (Carthamus tinctorius L., FP X, Ph. Eur. 8th) has been used for centuries in Traditional Chinese Medicine (TCM), mainly to treat coronary heart disease and cerebrovascular disease. In recent years numerous studies have led to the isolation and identification of many active constituents, including quinochalcones that occur only in this species. Due to antioxidant and anti-inflammatory activity as well as modulatory effect on apoptosis Carthamus tinctorius is beneficial not only for a cardiovascular system (anticoagulant, cardioprotective, vasoprotective, hypotensive effect) but also for many other tissues and organs (neuroprotective, hepatoprotective, antidiabetic, antitumor activity). The second pharmacopoeial plant material obtained from seeds of Carthamus tinctorius or from seeds of hybrids of Carthamus tinctorius is safflower oil refined (Carthami oleum raffinatum FP X, Ph. Eur. 8th). This oil is characterized by high content of unsaturated fatty acids, specially linoleic acid and oleic acid.
The aim of this review is to present the current state of knowledge about Carthami flos and Carthami oleum raffinatum, their chemical constituents, pharmacological activities and toxicology.
Keywords: safflower, quinochalcone C-glycosides, safflower oil
© Farm Pol, 2016, 72(4): 211-219