Kamil Piska, Elżbieta Pękala
Enzymy i reakcje pierwszej fazy biotransformacji leków spoza układu cytochromu P-450
2015-11-18
Biotransformacja (metabolizm) to jeden z procesów farmakokinetycznych, któremu mogą podlegać leki w organizmie. Lek w wyniku biotransformacji może utracić swoją aktywność biologiczną, może ulec toksyfikacji, ale zdarzają się także sytuacje, kiedy powstają metabolity o znacznie wyższej aktywności w porównaniu do cząsteczki macierzystej. Zadaniem biotransformacji jest przekształcenie związków liofilowych w ich pochodne, lepiej rozpuszczalne w wodzie. Reakcje biotransformacji obejmują fazę I – funkcjonalizacji oraz fazę II – sprzęgania z endogennymi substancjami, np. takimi jak: glicyna, glutation czy kwas glukuronowy. W reakcjach metabolicznych I fazy dominującą rolę odgrywa cytochrom P-450. Ocenia się, że około 75% leków ulega biotransformacji przy udziale tego systemu enzymatycznego, w metabolizmie pozostałej leków części biorą udział inne enzymy, do których należą głównie: monooksygenazy flawinowe (FMO), monoaminooksydazy (MAO), reduktazy karbonylowe (CRB) czy też hydroksylazy molibdenowe i epoksydowe. Opracowanie skupia uwagę głównie na enzymach spoza układu cytochromu P-450 i lekach, które ulegają biotransformacji ich działaniem.
Słowa kluczowe: biotransformacja, cytochrom P-450, bioaktywacja, toksyfikacja
Enzymes and reactions of first phase of biotransformation out of cytochrome P-450 system
Biotransformation (metabolism), one of the pharmacokinetic processes which may be drugs in the body. The drug in the biotransformation may lose its biological activity may be toxification, but there are also situations where the metabolites are formed much higher activity compared to the parent molecule. The purpose of the biotransformation is to convert the compounds of the lipophilic derivatives thereof, more soluble in water. Biotransformation reactions include phase I – functionalization and phase II – coupling with endogenous substances, such as eg. glycine, glutathione or glucuronic acid. In phase I metabolic reactions plays the dominant role of cytochrome P-450. It is estimated that about 75% of the drug is biotransformed by the system involving an enzyme in the metabolism of drugs remaining part other enzymes are involved, which include mainly: flawinowe monooxygenase (FMO), monoamine oxidase (MAO) carbonyl reductase (CRB) or molebdenumhydroxylase and epoxyhydroxylase. Elaboration focuses mainly on enzymes outside of the cytochrome P450 and drugs that undergo biotransformation of their actions.
Keywords: biotransformation, cytochrome P-450, bioactivation, toxification.
© Farm Pol, 2015, 71(8): 529-534