Sylwia Słuczanowska-Głąbowska, Katarzyna Pawlak, Małgorzata Mazurek-Mochol, Ryta Łagocka, Edyta Zagrodnik, Iwona Stecewicz, Andrzej Pawlik

Biologiczne leczenie łuszczycy
2022-08-29

Łuszczyca jest najczęstszą przewlekłą chorobą zapalną skóry z możliwymi objawami ogólnoustrojowymi. Dotyka około 2–3% populacji i jest równie powszechna u kobiet, jak i u mężczyzn. W rozwoju łuszczycy rolę odgrywa wiele czynników, takich jak środowiskowe, hormonalne, genetyczne czy immunologiczne. Ważne znaczenie w patogenezie tej choroby odgrywa interleukina 22 i 23 (IL-22, IL-23), a także czynnik martwicy nowotworu alfa (TNF-α). Przyczyną zmian łuszczycowych jest niekontrolowana, nadmierna proliferacja naskórka, której towarzyszy parakeratoza i wzrost ekspresji transformującego czynnika wzrostu α (ang. Transforming Growth Factor, TGF-α), ligandu receptora naskórkowego czynnika wzrostu (ang. Epidermal Growth Factor, EGF).

Wybór leczenia w łuszczycy zależy od ciężkości choroby ocenianej na dostępnych skalach. W pierwszej kolejności w leczeniu stosuje się leki miejscowe. Bardziej zaawansowane leczenie zewnętrzne obejmuje fototerapię: promieniowanie ultrafioletowe typu B (ang. ultraviolet radiation type B, UVB) lub psoralen plus – promieniowanie ultrafioletowe typu A (ang. ultraviolet radiation type A, UVA). Pacjenta z ciężką łuszczycą można leczyć lekami ogólnoustrojowymi, takimi jak metotreksat, cyklosporyna, acytretyna i leki biologiczne.

Decyzję o zastosowaniu leków biologicznych należy dokładnie rozważyć, w oparciu o klinikę i indywidualny profil ryzyka pacjenta. Rodzaje leków biologicznych do leczenia łuszczycy są wybierane w zależności od ciężkości choroby i chorób współistniejących. Głównym wskazaniem do leczenia biologicznego jest łuszczyca umiarkowana do ciężkiej.

Wyróżniono grupy leków biologicznych na podstawie ich mechanizmów działania. Są to: inhibitory czynnika martwicy nowotworów α (ang. Tumor Necrosis Factor-α, TNF-α), inhibitory IL-17/IL-23 p40, inhibitory IL-17A, receptor A IL-17, IL-23 p19. Dotychczasowe badania wskazują na dobrze udokumentowane bezpieczeństwo i tolerancję leków biologicznych stosowanych w łuszczycy.

Terapia biologiczna, pomimo możliwości wystąpienia działań niepożądanych, uważana jest za bezpieczną, dobrze tolerowaną i preferowaną metodę terapeutyczną, zwłaszcza u pacjentów z łuszczycą o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego.

Słowa kluczowe: łuszczyca, etiopatogeneza, patomechanizm, działanie niepożądane, leczenie biologiczne.

© Farm Pol, 2022, 78 (6): 336–343

Biological treatment of psoriasis disease

Psoriasis is the most common, inflammatory, chronic skin disease, with possible systemic manifestations. It affects about 2-3% of the population and is equally common in women and men. Many factors, such as environmental, hormonal, genetic, and immunological, play a role in the development of psoriasis. Interleukin 22 and 23 (IL-22, IL-23), as well as tumor necrosis factor-alpha (TNF-α), play an important role in the pathogenesis of this disease. The cause of psoriatic lesions is uncontrolled excessive proliferation of the epidermis, accompanied by parakeratosis and increased expression of transforming growth factor α (TGF-α), a ligand of the epidermal growth factor receptor (EGF).

The treatment choice for psoriasis depends on the severity of the disease as assessed on available scales. In the first place, topical medications are used to treat this disease. More advanced external treatments include phototherapy (ultraviolet radiation type B (UVB) or psoralen plus ultraviolet radiation type A (UVA). A patient with severe psoriasis can be treated with systemic medications such as methotrexate, cyclosporine, acitretin, and biological drugs.

The decision to use biologics should be carefully considered, based on the clinic and the patient’s individual risk profile. The types of biological drugs for the treatment of psoriasis are selected depending on the severity of the disease and comorbidities. The main indication for biological treatment is moderate to severe psoriasis.

Groups of biological drugs have been distinguished on the basis of their mechanisms of action. These are tumor necrosis factor α (Tumor Necrosis Factor-α, TNF-α) inhibitors, IL-17/IL-23 p40 inhibitors, IL-17A inhibitors, IL-17 receptor A, IL-23 p19. The studies conducted so far indicate the well‑documented safety and tolerability of biological drugs used in psoriasis.

Biological therapy, despite the possibility of side effects, is considered a safe, well-tolerated, and the preferred therapeutic method, especially in patients with moderate to severe psoriasis.

Keywords: psoriasis, etiopathogenesis, pathomechanism, biological treatment, side effects.

© Farm Pol, 2022, 78 (6): 336–343