ARTICLE

Hanna Czeczot

Jod w zdrowiu i chorobie
2018-01-23

Praca przedstawia aktualny stan wiedzy na temat wpływu  jodu  na organizm człowieka w stanie zdrowia i choroby. Pierwiastek ten  wykazuje korzystne działanie  nie tylko na tarczycę, ale także na gruczoł sutkowy, jajniki, endometrium czy prostatę.

Jod odgrywa ważną rolę we wzroście i rozwoju  mózgu i ośrodkowego układu nerwowego. Układ odpornościowy  wykorzystuje   jod do walki z infekcjami, które towarzyszą  wielu chorobom przewlekłym.

Właściwości antyoksydacyjne, antybakteryjne/antyseptyczne i  detoksykujące jodu pozwalają na neutralizację RFT, działanie przeciwzapalne oraz  usuwanie i wydalenie z organizmu toksycznych pierwiastków halogenowych (brom, fluor) i  metali ciężkich (rtęć, ołów, aluminium).

Jod  jest  konieczny  do prawidłowego wzrostu, rozwoju i funkcjonowania organizmu na wszystkich etapach życia, szczególnie życia płodowego i wczesnego dzieciństwa.  Największe zapotrzebowanie na jod występuje w czasie ciąży i laktacji. Niewystarczająca ilość tego pierwiastka  w organizmie jest  główną przyczyną zaburzeń związanych niedoborem jodu (iodine deficiency disorders, IDD), wykazujących szerokie spektrum objawów  klinicznych i prowadzących do  poważnych konsekwencji zdrowotnych. 

Najbardziej skutecznym, niedrogim i powszechnie stosowanym sposobem uzupełniania diety w jod jest jodowanie soli spożywczej. W Polsce w ramach   profilaktyki jodowej powszechnie  joduje się sól,  obowiązkowe jest  jodowanie odżywek dla niemowląt i rekomendacja dodatkowej suplementacji jodem kobiet ciężarnych i karmiących (150–200 µg jodu dziennie).

Słowa kluczowe: jod,  metabolizm, funkcje biologiczne,  skutki niedoboru jodu, profilaktyka jodowa

Iodine in health and disease · The work presents the current state of knowledge on the effects of iodine on the human body in health and disease. This microelement shows the beneficial effects not only on the thyroid gland, but also on the mammary gland, ovaries, endometrium or prostate.

Iodine plays an important role in the growth and development of the brain and central nervous system. The immune system uses iodine to fight the infections that accompany many chronic diseases.

Antioxidant, antibacterial/antiseptic and detoxifying properties of iodine allow for neutralization of RFT, anti-inflammatory action, removal and elimination toxic halogen elements (bromine, fluorine) and heavy metals ((mercury, lead, aluminum) from the body.

Iodine is an microelement necessary for proper growth, development and functioning of the body at all stages of life, especially of fetal life and childhood. The highest demand for iodine occurs during pregnancy and lactation.

Insufficient amount of iodine in the body is the main cause of iodine deficiency disorders (iodine deficiency disorders; IDD) showing a wide spectrum of clinical symptoms and lead to serious health consequences. The most effective, low-cost and widely used way to supplement the diet with iodine is iodisation of food salt. The iodine prophylaxis in Poland is based on mandatory iodisation of salt, obligatory iodisation of neonatal formula and recommendation additional supplementation of pregnant and breast-feeding women (150–200 μg iodine/daily).

Keywords: iodine, metabolism, biological functions, effects of iodine deficiency, iodine prophylaxis.

© Farm Pol, 2017, 73(12): 759-766