Alicja Zajdel, Adam Wilczok

Interakcje pomiędzy wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 w diecie a mikrobiotą jelitową
2023-10-26

Mikrobiota jelitowa tworzy kompleksowy i aktywny metabolicznie ekosystem. Zmiany w aktywności mikrobioty jelitowej korelują ze stanem zdrowia. Nie wiadomo, czy zaburzenia funkcjonowania mikrobioty jelitowej spowodowane niepożądanymi zmianami składu jakościowego i ilościowego (tzw. dysbioza) są przyczyną, czy skutkiem występowania stanów chorobowych. Długoterminowe nawyki żywieniowe odgrywają kluczową rolę w tworzeniu mikrobioty jelitowej specyficznej dla człowieka. Pomimo wielu publikacji na temat wpływu węglowodanów o właściwościach prebiotycznych, wpływ tłuszczów w diecie, takich jak wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (WNKT), na mikrobiotę jelitową jest mniej poznany. Głównymi formami bioaktywnymi u ludzi spośród WNKT omega-3 są kwasy eikozapentaenowy (EPA, C20:5) oraz dokozaheksaenowy (DHA, C22:6). Związki te odgrywają istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka, a także w profilaktyce i terapii wielu chorób, dlatego są powszechnie stosowane jako nutraceutyki. Nieliczne badania przeprowadzone z udziałem osób dorosłych wykazały zmiany mikrobioty jelitowej po suplementacji WNKT omega-3, a także zmniejszenie dysbiozy. WNKT omega-3 mogą zmieniać skład i liczebność mikrobiomu jelitowego, z drugiej strony mikroorganizmy jelitowe mogą wpływać na metabolizm i wchłanianie tych związków. Kwasy WNKT omega-3 wpływają na mikrobiom jelitowy na trzy główne sposoby: modulując rodzaj i liczebność drobnoustrojów jelitowych, zmieniając poziomy mediatorów prozapalnych, takich jak endotoksyny (lipopolisacharydy) i interleukina 17, oraz regulując poziomy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA).

Celem pracy było podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat biologicznej aktywności mikrobioty jelitowej, w szczególności oddziaływań mikrobiota i WNKT omega-3 u ludzi. Wyszukiwanie danych przeprowadzono w lipcu 2023 r. w bazie danych PubMed i powszechnie dostępnej literaturze z użyciem terminów: "intestinal microbiota", "microbiome", "omega-3 polyunsaturated acids intestinal microbiota", "EPA intestinal microbiota", "DHA intestinal microbiota". W artykule omówiono oddziaływania pomiędzy mikrobiotą jelitową a WNKT omega-3. Przedstawione zagadnienia pozwalają wnioskować, że wyjaśnienie mechanizmów interakcji mikrobioty jelitowej i WNKT omega-3, stwarza podstawy do opracowania skutecznych interwencji terapeutycznych.

Słowa kluczowe: mikrobiota jelitowa, WNKT omega-3, interakcje mikrobiota jelitowa WNKT omega-3, zdrowie.

© Farm Pol, 2023, 79(6): 347–354

The gut microbiota forms a complex and metabolically active ecosystem. Changes in gut microbiota activity correlate with the health status.. It is not known whether the dysfunction of the intestinal microbiota due to undesirable changes in the qualitative and quantitative composition (so-called dysbiosis) is a cause or effect of disease states. Long-term dietary habits play a key role in the formation of the human-specific gut microbiota. Despite many publications on the effects of carbohydrates with prebiotic properties, the effects of dietary fats, such as omega-3 polyunsaturated fatty acids (PUFAs), on the gut microbiota are not fully explained. The main bioactive forms in humans among omega-3 PUFAs, are eicosapentaenoic acid (EPA, C20:5) and docosahexaenoic acid (DHA, C22:6). These compounds play an important role in the proper functioning of the human body, as well as in the prevention and treatment of many diseases, so they are widely used as nutraceuticals. Few studies with adults have shown changes in gut microbiota after omega-3 PUFAs supplementation and a reduction in dysbiosis. Omega-3 PUFAs can influence the diversity and abundance of the gut microbiome, on the other hand, gut microbes can affect the metabolism and absorption of these compounds. Omega-3 PUFAs affect the gut microbiome in three main ways: by modulating the type and abundance of intestinal microbes, by altering the levels of proinflammatory mediators such as endotoxins (lipopolysaccharides) and interleukine 17; and by regulating the levels of short-chain fatty acids (SCFAs).

The aim of this study was to summarize the current state of knowledge on the biological activity of the intestinal microbiota, particularly the interactions of the microbiota and omega-3 polyunsaturated fatty acids in humans. The data search was performed in July 2023 in the PubMed database and publicly available literature using the following queries: „intestinal microbiota”, „microbiome”, „omega-3 polyunsaturated acids intestinal microbiota”, „EPA intestinal microbiota”, „DHA intestinal microbiota”. The article discusses the interactions between the intestinal microbiota and omega-3 PUFAs. The issues presented allow to conclude that elucidating the mechanisms of interaction between the gut microbiota and omega-3 PUFAs may provide the basis for developing more effective therapeutic strategies.

Keywords: gut microbiota, omega-3 PUFAs, gut microbiota - PUFAs omega-3 interactions, health.

© Farm Pol, 2023, 79(6): 347–354