Joanna Piotrowska, Bartłomiej Rospond, Bernadeta Szewczyk, Włodzimierz Opoka

Wybrane surowce roślinne stosowane w terapii migreny
2023-10-26

Migrena jest chorobą naczyniowo-nerwową, charakteryzująca się samoistnym, pulsującym, zwykle jednostronnym bólem głowy, któremu towarzyszą zaburzenia ze strony układu pokarmowego oraz zwiększona wrażliwość na bodźce. Objawy mogą utrzymywać się przez kilka dni, a ich nasilenie uniemożliwia pacjentowi normalną aktywność. Według szacunków w Polsce cierpi na migrenę ok. 3,5 mln osób w różnym wieku. Choroba ta występuje zarówno u dzieci, jak i dorosłych, przy czym w grupie dorosłych pacjentów przeważająca większość (ok. 80%) stanowią kobiety. Migrena nie stanowi bezpośredniego zagrożenia życia, ale ma jednak destrukcyjny wpływ na jakość życia pacjentów, funkcjonowanie społeczne, rodzinne i ich aktywność zawodową.

Należy podkreślić, że mechanizmy wywołujące migrenę nie są w pełni poznane. Uważa się, że w patofizjologii migreny ważną rolę odgrywają receptory serotoninowe, zwłaszcza receptory typu 5-HT1. Wykazanie roli neuropeptydu CGRP w patomechanizmie powstawania ataku migreny doprowadziło do wprowadzenia do lecznictwa przeciwciał monoklonalnych (anty-CGRP). Ponadto, pacjentom dodatkowo podaje się leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne i uspokajające. Pozytywny wpływ na częstotliwość i nasilenie bólu migrenowego ma unormowanie trybu życia, odpowiednio dobrana aktywność fizyczna, a także dieta.

Wspomagająco w zapobieganiu napadom migreny oraz łagodząco w przypadku jej wystąpienia działają surowce ziołowe, m.in. preparaty ze sporyszu, lepiężnika różowego, wrotycza maruny, imbiru lekarskiego. Stosowane są one w formie tabletek, naparów bądź nalewek. Kolejną opcją terapeutyczną jest wykorzystanie leków i suplementów diety sporządzonych z suszonych kwiatostanów konopi siewnych i indyjskich. Preparaty zawierające w swoim składzie tetrahydrokannabinol (THC) o zawartości większej niż 0,2% są dostępne wyłącznie na receptę z wtórnikiem. Inhalacje z olejków eterycznych mięty pieprzowej i lawendy wąskolistnej pomagają łagodzić objawy choroby, głównie ze strony układu pokarmowego. Należy pamiętać, że preparaty ziołowe nie są pozbawione działań niepożądanych, a ich stosowanie w terapii migreny nie powinno być ciągłe. Niewiele jest randomizowanych badań klinicznych potwierdzających skuteczność fitoterapii migreny.

Słowa kluczowe: fitoterapia, migrena, marihuana, ergotamina, złocień maruna, lepiężnik.

© Farm Pol, 2023, 79(6): 367–375

Selected plant materials used in migraine therapy

Migraine is a neurovascular disease characterized by idiopathic, throbbing, usually unilateral headache, accompanied by gastrointestinal disturbances and increased sensitivity to stimuli. Symptoms may persist for several days, and their severity prevents the patient from regular activity. According to estimates, about 3.5 million people of all ages suffer from it in Poland. The disease affects children and adults, with the vast majority (about 80%) of adult patients being women. It does not directly threaten life, but it has a destructive impact on the patient’s quality of life, social and family functioning, and professional activity.

It should be emphasized that the mechanisms causing migraine are not fully understood. Different types of serotonin (especially 5-HT1) receptors play an essential role in the pathophysiology of migraine. The evidence of the role of the CGRP neuropeptide in the pathomechanism of the development of a migraine attack led to the introduction of monoclonal antibodies (anti-CGRP) into the treatment, whose intravenous or oral administration to patients brings a significant improvement in their clinical condition. In addition, patients receive analgesics, antiemetics, and sedatives. A positive effect on the frequency and severity of migraine pain has a normalized lifestyle, properly selected physical activity, as well as diet.

Herbal substances support the prevention of migraine attacks and soothe in the event of their occurrence. Recommended for phytotherapy are ergot, butterbur, feverfew and also ginger, administered as tablets, infusions, or tinctures. Another therapeutic option is the use of drugs and dietary supplements made from dried inflorescences of hemp and cannabis. Preparations containing in their composition tetrahydrocannabinol (THC) with a content greater than 0.2% are available only on prescription with a duplicate. Inhalations with essential oils of peppermint and lavender help alleviate the symptoms of the disease, mainly from the digestive system. It should be remembered that herbal preparations are not without side effects, and their use in migraine therapy should not be continuous. There are few randomized clinical trials confirming the effectiveness of migraine phytotherapy.

Keywords: migraine, phytotherapy, marijuana, ergotamine, feverfew, butterbur.

© Farm Pol, 2023, 79(6): 367–375