Katarzyna Szałabska-Rąpała, Weronika Borymska, Ilona Kaczmarczyk-Żebrowska
Neolignany – honokiol i 4-O-metylohonokiol, jako potencjalne związki przeciwdziałające powikłaniom cukrzycy – aktualny stan wiedzy
2022-12-29
Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się hiperglikemią, czyli zwiększonym stężeniem glukozy w surowicy krwi. Choroba ta może wynikać z niedostatecznego wytwarzania insuliny przez komórki β trzustki, niewłaściwej odpowiedzi tkanek na ten hormon lub obu tych stanów jednocześnie. W przebiegu cukrzycy obserwuje się zburzenia gospodarki węglowodanowej, białkowej i lipidowej. Zaburzeniom tym towarzyszy często przewlekle utrzymujący się stres oksydacyjny.
Leczenie cukrzycy typu 2 oparte jest o stosowanie syntetycznych doustnych leków przeciwcukrzycowych. Leki te zapewniają dobrą kontrolę glikemii w organizmie diabetyków i poprawiają jakoś ich życia, jednakże nie są pozbawione działań niepożądanych. Dlatego też obiecującym wydaje się kompleksowe podejście do pacjenta i dodatkowe wdrożenie w procesie jego leczenia związków pozwalających na zmniejszenie negatywnych skutków stresu oksydacyjnego i ograniczających wystąpienie powikłań cukrzycowych. Zainteresowanie świata naukowego budzą zwłaszcza rośliny o właściwościach antyoksydacyjnych.
Honokiol to polifenolowy związek z grupy neolignanów, który obecny jest w korze różnych gatunków magnolii. Zarówno honokiol jak i 4-O-metylohonokiol znane są ze swoich prozdrowotnych właściwości oraz wielokierunkowego działania na organizm, w tym na kontrolę glikemii czy na przywrócenie prawidłowego metabolizmu lipidów. W związku z powyższym celem niniejszej pracy przeglądowej jest usystematyzowanie dostępnej literatury naukowej, obejmującej zagadnienia wpływu neolignanów: honokiolu i 4-O-metylohonokiolu na stan zdrowia pacjenta chorującego na cukrzycę typu 2 i jej powikłania. Dane zebrane w tym manuskrypcie wskazują na korzystny wpływ tych związków w obrębie organów najczęściej narażonych na powikłania cukrzycowe – w tym trzustki, mięśnia sercowego czy też nerek, jak również na zapobieganie wystąpienia nadmiernej otyłości w kontekście oddziaływania na białą tkankę tłuszczową. Po wnikliwej analizie wielu artykułów naukowych można stwierdzić, iż związki te mogą okazać się obiecującymi środkami wspomagającymi konwencjonalne terapie lekami przeciwcukrzycowymi w leczeniu cukrzycy typ 2 i towarzyszących jej schorzeń.
Słowa kluczowe: cukrzyca, powikłania cukrzycowe, honokiol, 4-O-metylohonokiol, właściwości przeciwcukrzycowe.
© Farm Pol, 2022, 78 (10): 551–564
Neolignans – honokiol and 4-O-methylhonokiol – as potential compounds counteracting diabetic complications - current state of knowledge
Diabetes mellitus is a chronic metabolic disease. It is characterized by hyperglycemia, which means an increased glucose level in the serum. This disease can be a result of insufficient insulin production by the pancreatic β cells, lack of tissue response to the action of this hormone, or both these states occurring together. In the course of diabetes, a disturbed metabolism of carbohydrates, proteins, and lipids is observed. These disorders are often accompanied by chronic oxidative stress.
Treatment of type 2 diabetes is based on the use of synthetic oral antidiabetic drugs. These drugs provide good glycemic control in the diabetics’ body and improve their quality of life, however, they are not without side effects. Therefore, a comprehensive approach to the patient and additional implementation of compounds allowing reduction of the negative effects of oxidative stress and limiting the occurrence of diabetic complications in the process of their treatment seems promising. The scientific world is particularly interested in plants with antioxidant properties.
Honokiol is a polyphenolic compound from the neolignans group that can be found in the bark of various magnolia species. Both honokiol and 4-O-methylhonokiol are known for their pro-health properties and multidirectional action on the body, including the glycemic control and restoration of proper lipid metabolism. Therefore, this review focuses on arranging the available scientific literature, covering the issues of the influence of neolignans: honokiol and 4-O-methylhonokiol on the health of a patient suffering from type 2 diabetes and its complications. Data collected in this manuscript shows the beneficial effect of these compounds on the organs most exposed to diabetic complications - including the pancreas, heart muscle, or kidneys, as well as the prevention of excessive obesity in the context of affecting the white adipose tissue. After an in-depth analysis of many scientific articles, it can be deduced that these compounds may be promising agents supporting conventional therapies with antidiabetic drugs in the treatment of type 2 diabetes and its accompanying diseases.
Keywords: diabetes, diabetic complications, honokiol, antidiabetic properties, 4-O-methylhonokiol.
© Farm Pol, 2022, 78 (10): 551–564