Karolina Stypułkowska, Agata Błażewicz, Zbigniew Fijałek

Analiza ilościowa antybiotyków aminoglikozydowych oraz ich zanieczyszczeń – wyzwania i nowe kierunki
2016-07-04

Antybiotyki aminoglikozydowe to ważna klinicznie grupa, skuteczna zwłaszcza wobec tlenowych bakterii Gram-ujemnych. W związku z szerokim zakresem działania przeciwbakteryjnego oraz niskimi kosztami leczenia antybiotyki te są powszechnie stosowane w lecznictwie, choć wywołują szereg działań niepożądanych, m.in. oto– i nefrotoksyczność. Ich pozostałości są również obecne w środowisku. W związku z tym konieczne jest monitorowanie stężeń tych antybiotyków w płynach ciała podczas długiej terapii, jak również w wodzie czy glebie. Analiza ilościowa aminoglikozydów technikami intrumentalnymi jest trudna, ponieważ antybiotyki te są silnie polarne, hydrofilowe i nie posiadają chromoforów oraz zwykle stanowią mieszaniny wielu podobnych związków, które trudno rozdzielić. W pracy tej przedstawiono problemy analityczne związane z oznaczaniem aminoglikozydów oraz nowe kierunki rozwoju metod analizy tych antybiotyków.
Słowa kluczowe: aminoglikozydy, analiza ilościowa, metody chromatograficzne

Quantitative determination of the aminoglycoside antibiotics – challenges and new approaches

Aminoglycoside antibiotics are antimicrobial agents frequently used in treatment of human and animal diseases caused by aerobic, gram-negative bacteria. These antibiotics possess oto– and nephrotoxicity. However, they are widely used in therapeutic and veterinary applications, due to bactericidal effect and low cost of therapy. Their residues are also abundant in the environment. Therefore, the monitoring of their concentrations in plasma and urine during therapy and in edible animal tissues in residue control is necessary. The quantitative analysis of aminoglycosides is problematic and challenging due to high polarity, water solubility and lack of chromophore. Furthermore, usually they remain a mixture of similar compounds. This review emphasizes the analytical problems associated with aminoglycoside analysis and presents the newest approaches in methods’ development.

Keywords: aminoglycosides, quantitative analysis, chromatography methods

© Farm Pol, 2016, 72(4): 260-268