ARTYKUŁ

Jan Matysiak, Joanna Matysiak, Zenon J. Kokot

Jad pszczeli – cenne źródło związków farmakologicznie czynnych
2012-05-17

Honeybee venom – valuable source of pharmacologically active compounds

Natural products represent an unlimited source of compounds with different chemical and biological properties. Honeybee venom is a natural product full of biologically active compounds. The majority of its dry weight is proteins (melittyna, apamina, peptide MCDP, tertiapina, sekapina, adolapina, prokamina) and enzymes (phospholipase A2, hyaluronidase, phosphomonoesterase lisophospholipase, α-D-glucosidase). Moreover, there are many low molecular compounds in the bee venom: biogenic amines, sugars, amino acids, phospholipids and bioelements. Many components of bee venom are pharmacologically active compounds, and the complex composition of this product impact on its multidirectional activity. It was confirmed already the effectiveness of the venom in the treatment of conditions such as: arthritis, rheumatism, pain, cancer, and skin diseases.
Keywords: honeybee venom, melittin, apamine, MCDP, phospholipase A2.
Produkty pochodzenia naturalnego stanowią niezwykle bogate źródło związków o zróżnicowanych właściwościach chemicznych oraz biologicznych, są zatem alternatywą dla leków syntetycznych. Spośród produktów naturalnych na szczególną uwagę zasługuje jad pszczeli, będący wydzieliną gruczołów jadowych pszczoły miodnej (Apis mellifera). Skład jadu jest bardzo złożony. Zdecydowaną większość jego suchej masy stanowią proteiny (melittyna, apamina, peptyd MCDP, tertiapina, sekapina, adolapina, prokamina) oraz enzymy (fosfolipaza A2, hialuronidaza, fosfomonoesteraza, lizofosfolipaza, α-D-glukozydaza). Ponadto w jadzie występuje wiele związków niskocząsteczkowych: aminy biogenne, cukry, aminokwasy, fosfolipidy, biopierwiastki. Wiele składników jadu pszczelego jest związkami farmakologicznie czynnymi, a złożony skład tego surowca wpływa na jego wielokierunkowe działanie. Potwierdzono już skuteczność jadu w leczeniu takich schorzeń, jak: artretyzm, reumatyzm, ból, choroby nowotworowe oraz choroby skóry.
Słowa kluczowe: jad pszczeli, melittyna, apamina, MCDP, fosfolipaza A2
© Farm Pol, 2012, 68(3): 164-170